background

GAZİANTEP'TE SÖYLENEN

DEYİMLER

Deyimler

İçeriklerin izah ve detayları kitaptadır.

5402. Şaşır Allah düşür Allah.

Şaşır Allah düşür Allah.

5403. Şeddat kalesi.

Şeddad galası.

5404. Şehmetinden ayağı şişmek.

Ş꼈hmetinden 꼁y꼃 şişmeg.

5405. Şehmetine uğramak.

Ş꼈hmetine urgam꼁g.

5406. Şekerin lâbi gülü.

Şe꼲eri꼴 l꼂bi gülü.

5407. Şekerin topağı.

Şe꼲eri꼴 top꼃.

5408. Şeleğin omuzunu kertmesi.

Şel꼈꼴 omuzunu 꼶erdmesi.

5409. Şeleğini omuzundan indirtmek.

Şel꼈ni omuzundan 꼐ndirdmeg.

5410. Şeleğini omuzuna almak.

Şel꼈ni omuzuna alm꼁g.

5411. Şep idi, şeker oldu.

Şeb di, şe꼲er oldu.

5412. Şepten şekere kadar.

Şebden şe꼲er'꼃der.

- 꼙lanı geçen gün everdig, evlerind꼒 dolablarına şebden şe꼲er'꼃der her ş꼐yi godug; şü꼲ür 꼶imsiye möhtac d꼒ller.
5413. Şer şendik.

Ş꼐r ş꼐ndig.

5414. Şer yerin üstüne çıkık.

Şer y꼐ri꼴 üsdüne çı꼲ıg.

5415. Şerbetçi çizgisi.

Şerbedci cızz꼒.

5416. Şergada.

Şergada.

5417. Şeriatten taş mı düşmek.

Şer꼃dden daş mı düşmeg.

5418. Şerim şerim, başınıza (veya yüzünüze) işerim.

Şerim şerim, baş꼒za (veya yüz꼢ze) işerim.

5419. Şerrinden şehmetinden çekinmek.

Şerrinden şehmetinden çe꼲inmeg.

5420. Şerrine eyvallah (veya lanet).

Şerri꼴e 꼐yvallah (veya n꼃led).

5421. Şerrini sürtmek.

Şerrini sürdmeg.

5422. Şerrini sürtme de hayrın senin olsun.

Şerr꼒 sürdme de 꼰꼐yri꼴 seni꼴 ossu꼴.

5423. Şeş beş, saat on beş.

Ş꼐ş b꼐ş, s꼃d on b꼐ş.

5424. Şeytan azdırmak.

Ş꼐ytan azdırm꼁g.

5425. Şeytan bayrağını salladı.

Ş꼐ytan b꼁yr꼃nı salladı.

5426. Şeytan kıt iflah.

Ş꼐ytan gıt ifl꼁h.

5427. Şeytan sidiği.

Ş꼐ytan süd꼢.

5428. Şeytan şapalağı.

Ş꼐ytan ş꼁p꼁l꼃.

5429. Şeytana keyif gerek.

Ş꼐ytana 꼶꼐yf gereg.

5430. Şeytanı dişi.

Ş꼐ytanı dişi.

5431. Şeytanın atına binmek.

Ş꼐ytanı꼴 atına binmeg.

5432. Şeytanın avrat boşattığı zaman.

Şeytanı꼴 avrad boşadd꼔 zeman.

5433. Şeytanın şeleğini sırtlamak.

Ş꼐ytanı꼴 şel꼈ni sırdlam꼁g.

5434. Şıhık gibi olmak.

Şı꼲ıg 꼶imi olm꼁g.

5435. Şıkırdım gibi.

Şı꼲ırdım 꼶imi.

5436. Şikâr mı?

Şi꼶ar mı?

5437. Şilteli kuduz gibi sallanmak.

Şilteli guduz 꼶imi sall꼁nm꼁g.

5438. Şimdi sevmesin.

Şindi s꼈mesi꼴.

5439. Şimdiki kızlar abalarını saçlarıyla şişirir.

Şindi꼲i gızlar 꼁belerini saşlariynan şişirir.

5440. Şingilini atmak.

Şi꼴gilini adm꼁g.

5441. Şire etmeye yetmiş iki hacat ile bir kerdiman avrat gerek.

Şire 꼐dmiye y꼐dmiş i꼶i 꼰꼁cadnan bi 꼶erdiman avrad gereg.

5442. Şiriği olsa çok çıralar yakmak.

Şir꼒 ossa ç꼠g çıralar y꼁gm꼁g.

5443. Şirik işemek.

Şirig işemeg.

5444. Şirin şirin gelmek.

Şirin şirin gelmeg.

5445. Şirinceliğini yapmak (veya yemek).

Şirincel꼒ni yabm꼁g (veya yimeg).

5446. Şirinim şakşak cofcofulu.

Şirinim ş꼁gş꼁g cofcofulu.

5447. Şirinliğini kandırmak.

Şirinn꼒ni gandırm꼁g.

5448. Şişdik şımarık.

Şişdig şımarıg.

5449. Şişe domalı kalmak.

Şişe domalı galm꼁g.

5450. Şişirdi şişirdi, neredeyse patlayıcı.

Şişirdi şişirdi, n꼐rd꼐yse padl꼐ycı.

5451. Şiştin mi? Çiğ nohut.

Şişdi꼴 mi? Çiy no꼲ud.

5452. Şom ağızlı.

Şom 꼃zlı.

5453. Şu cici, bu a'!

Şu cici, bu 꼁'!

5454. Şu gada, şu belâ, şu da Hikmet-i huda.

Şu gada, şu b꼐la, şu da 꼩꼐gmet-i 꼱uda.

5455. "Şu malını bana sat" dersen pahalı olur.

"Şu mal꼒 b꼃 sad" d꼐rse꼴 b꼃lı olur.

5456. Şuna cici, şuna a' demek.

Şuna cici, şuna 꼁' d꼐meg.

5457. Şuna şöyle, buna böyle.

Şuna ş꼐yle, buna b꼐yle.

5458. Şunu söyle de (veya yap da) kurtul şuraya çık!

Şunu s꼢le de (veya yab da) gurtul şuriya çıg!

5459. Şuradan şöyle.

Ş꼠rdan ş꼐yle.

5460. Ta daha taman şurada.

Tadiya taman ş꼠rda.

- Çorabım n꼐rde, gördü꼴 mü?

- Tadiya taman ş꼠rda!

5461. Tabakhane boku.

T꼁b꼁꼲ana bo꼲u.

5462. Tabakhane iti gibi ürümek.

T꼁b꼁꼲ana iti 꼶imi ürümeg.

5463. Tabakhaneye bok yetiştirmek.

T꼁b꼁꼲aniya bog y꼐tişdirmeg.

5464. Taban döşemek.

Daban döşemeg.

5465. Tabandan almak.

Dabandan alm꼁g.

5466. Tabanı büyük hoplayamaz, dudağı büyük dütlüyemez.

Dabanı b꼢g hobliyamaz, dud꼃 b꼢g düdliyemez.

5467. Tabanı kalın oynayamaz; dudağı kalın söyleyemez.

Dabanı galın oyniyamaz; dud꼃 galın s꼢liyemez.

5468. Tabanı yağlamak.

Dabanı y꼃lam꼁g.

5469. Tabanı yassı yürüyemez; dudağı yirik konuşamaz.

Dabanı yasdı y꼐riyemez; dud꼃 yirig gonuşamaz.

5470. Tabeli olmak.

T꼃beli olm꼁g.

5471. Tabiat sahibi.

Teb꼃d s꼃bi.

5472. Tad dışlık vermemek.

Dad dışlıg v꼐rmemeg.

5473. Tah de bir matah.

T꼁꼰 de bi met꼁h.

5474. Tah yemiş abtal götü gibi dırdır etmek.

T꼁꼰 yimiş abdal götü 꼶imi dırdır 꼐dmeg.

5475. Tahımı kendi tarafına çekmek.

T꼁꼲mı genni tarafına çegmeg.

5476. Tahta supara.

T꼁gda supara.

5477. Tahtadan çuvaldız; ne bulan sevinir ne yitiren acır.

T꼁gdadan çuvaldız; ne bulan sevinir ne yitiren acır.

5478. Tahtadan maşa, Ermeniden Paşa olmaz.

T꼁gdadan maşa, 꼉rmeniden Paşa olm꼁z.

5479. Tahtadan saca ulaşamamak.

T꼁gdadan saca ulaşam꼁m꼁g.

5480. Tahtadan saca.

T꼁gdadan saca.

5481. Tahtası ne, darabası ne?

T꼁gdası n꼈, darabası ne?

5482. Tahtından nazil olmak.

T꼁gdından nazil olm꼁g.

5483. Takallağın teki.

T꼁꼰꼁ll꼃꼴 te꼲i.

5484. Takatı tak etmek.

T꼁꼰꼁di t꼁g 꼐dmeg.

5485. Takılamaz tüfek; ne çakar ne kokar.

T꼁꼲ılamaz tüfeg; ne ç꼁꼲ar ne go꼲ar.

5486. Takım atlamak.

T꼁꼲ım adl꼁m꼁g.

5487. Takını tak eder, hakkını hak eder.

T꼁꼲ını tag 꼐der, 꼰꼁꼲ını 꼰꼁꼲 꼐der.

5488. Taktakı çivisi gibi olmak.

T꼁gt꼁꼲ı çivisi 꼶imi olm꼁g.

5489. Tam huri kari.

Tam hörü g꼁ri.

5490. Tam takır, kırmızı bakır.

Tam t꼁꼲ır, gırmızı b꼁꼲ır.

5491. Tam üstüne bastın, çek ayağını!

Tam üsdüne basdı꼴, çeg 꼁y꼃꼴ı!

5492. Tandır ballandı, taşak sallandı.

Tandır ballandı, d꼁şş꼁g sallandı.

5493. Tandır hanekleri, kapı hanekleri vs.bitmez.

Tandır 꼰꼁negleri, gapı 꼰꼁negleri vs. bidmez.

5494. Tang ayaz.

T꼁꼴g ayaz.

5495. Tantana etmek.

Tantana 꼐dmeg.

5496. Tapan gibi dönmek (veya sürünmek).

Tapan 꼶imi dönmeg (veya sürünmeg).

5497. Tar gibi şişmek.

Tar 꼶imi şişmeg.

5498. Tarlanın keseklisi, avradın göbeklisi.

Tarlanı꼴 꼶eseglisi, avradı꼴 göbeglisi.

5499. Tarlası pamuğuna karışmak.

Tallası pamb꼒na garışm꼁g.

5500. Tarlaya, pamuğa sıçmak.

Talliya, pamb꼂 sışm꼁g.

5501. Tarma taht.

Tarma t꼁g.

5502. Tarp düşmek.

Tarb düşmeg.

5503. Tas yitti, curunu başına geçir.

Tas yiddi, curunu baş꼂 geçir.

5504. Taş altın da kolun mu yoruldu?

Daş altın d꼃 golu꼴 mu yoruldu?

5505. Taş attı da kolu mu yoruldu?

Daş addı da golu mu yoruldu?

5506. Taş çatlasa.

Daş çadlasa.

5507. Taş döven.

Daş döven.

5508. Taş eğrisi.

Daş ergisi.

5509. Taşa, duvara söylemek.

Daşa, duvara s꼢lemeg.

5510. Taşağı büyük olan yumurta kırsın.

D꼁şş꼃 b꼢g olan yumurta gırsı꼴.

5511. Taşağına aşılak su serpmek.

D꼁şş꼃na aşıl꼃g su serbmeg.

5512. Taşağını gümüşletmek.

D꼁şş꼃nı gümüşledmeg.

5513. Taşağını kırmak.

D꼁şş꼃nı gırm꼁g.

5514. Taşağını tartılamak.

D꼁şş꼃nı dartıl꼁m꼁g.

5515. Taşak oynatmak.

D꼁şş꼁g oynadm꼁g.

5516. Taşak yağcısı.

D꼁şş꼃g y꼃cısı.

5517. Taşaklı dana sektirmek.

D꼁şş꼁glı dana segdirmeg.

5518. Taşçı eşeği gibi çalışmak.

Daşcı eşş꼈 꼶imi çalışm꼁g.

5519. Taşda seda var, kendinde yok.

Daşda seda var, genninde yog.

5520. Taşgala etmek.

Taşgala 꼐dmeg.

5521. Taşgalaya gelmek.

Taşgalıya gelmeg.

5522. Tat, dışlık vermemek.

Dad, dışlıg v꼐rmemeg.

5523. Tatarın atı gibi yiye yiye gelir, sıça sıça gider.

Tatarı꼴 atı 꼶imi yiye yiye gelir, sıça sıça g꼐der.

5524. Tatlı ağzını acı etmek.

Dadlı 꼃zını acı 꼐dmeg.

5525. Tatlı pişirip acı yemek.

Dadlı bişirib acı yimeg.

5526. Tatlı yemek, tatlı konuşmak.

Dadlı yimeg, dadlı gonuşm꼁g.

5527. Tatlının tadı damağa, şifası bedene.

Dadlını꼴 dadı d꼁m꼃, şifası bedene.

5528. Tavada yağ; kaynananın kaynanası sağ.

Tavada y꼁ğ; gaynananı꼴 gaynanası s꼁ğ.

5529. Tavşan yamaca geçti.

Davşan yamaca geşdi.

5530. Tavşanın kaçışına bakıp etinden usanmak.

Davşanı꼴 gaçışına b꼁꼲ıb etinden osanm꼁g.

5531. Tavuğuna "kış" demek.

Tav꼒na "kiş" d꼐meg.

5532. Tavuk gibi deşelemeden yememek.

Tavıg 꼶imi deşelemeden yimemeg.

5533. Tavuk gibi yatmak, horoz gibi kalkmak.

Tavıg 꼶imi yadm꼁g, 꼲oruz 꼶imi k꼁gm꼁g.

5534. Tavuk gider, boku da gider.

Tavıg g꼐der, bo꼲u da g꼐der.

5535. Tavuk karağısı.

Tavıg g꼁r꼃sı.

5536. Tavuk olmadan dağa çıkmak.

Tavıg olmadan d꼁ğa çıgm꼁g.

5537. Tavukla yatıp, horozla kalkmak.

Tavıgnan yatıb, 꼲oruznan k꼁gm꼁g.

5538. Tay düşmek.

Tay düşmeg.

- G꼐d 꼃m! Sen benim tayım d꼈lsi꼴, senden b꼢gleri꼴 gessi꼴.
5539. Taydaş olmak.

Taydaş olm꼁g.

- Sen bu gaf꼐ynan benim taydaşım olamassı꼴.
5540. Tayı yere koymak.

Tayı y꼐re goym꼁g.

5541. Tayın bir ucunu bırakmak.

Tayı꼴 bi ucunu bır꼁gm꼁g.

5542. Tayıyla (veya taydaşı ile) gelmek.

Tayıynan (veya taydaşıynan) gelmeg.

5543. Taze bekçi bokuna düdük çalar.

Teze begci bo꼲una düdüg çalar.

5544. Taze boka sinek konar.

Teze bo꼲a sineg gonar.

5545. Taze gelinin yedirip ağzına, giydirip boyuna bakarlar.

Teze gelini꼴 yidirib 꼃zına, g꼐ydirib boyuna b꼁꼲allar.

5546. Tazı bizim tazı da çulunu değişmiş.

Tazı bizim tazı da çulunu d꼈şmiş.

5547. Tazı büyür, çulu küçülür.

Tazı b꼢r, çulu güccülür.

5548. Teb demeden Tebareke'ye çıkmak.

Teb d꼐meden Tebare꼶i'ye çıgm꼁g.

5549. Tebdili şaşmak.

Tebdili şaşm꼁g.

5550. Tebelleş olmak.

Tebelleş olm꼁g.

- Bu dert b꼃 tebelleş olug! Mezar'꼃der bennen bilabar g꼐der.
5551. Tecellisi kendisinden evvel gitmek.

Tecellisi genninden evel g꼐dmeg.