Antep Sözlüğü - Deyimler - Abdulkadir Evişen

Deyimler

İçeriklerin izah ve detayları kitaptadır.

4352. Kuyruk ağzında, bıçak boğazında.

Guyrug 꼃zında, pıç꼁g b꼂zında.

4353. Kuyusu derin.

Guyyusu derin.

4354. Kuzularla kırpılmak.

Guzularnan gırpılm꼁g.

4355. Kuzuyu kurta teslim etmek.

Guziy gurda teslim 꼐dmeg.

4356. Küçül, küçül de götüme gir.

Güccül, güccül de götüme gir.

4357. Küflü hanekleri olmak.

꼵üflü 꼰꼁negleri olm꼁g.

- Maşallah s꼃 yorum! Bilmed꼒miz n'꼃der 꼶üflü, gogmuş 꼰꼁negler varsa hepisini biliysi꼴.

4358. Küfür, kâfir olmak.

꼵üfür, 꼶afir olm꼁g.

4359. Küheylanlar kiş oldu, uyuz eşekler baş oldu.

꼵öhülannar 꼶iş oldu, uyuz eşşegler baş oldu.

4360. Kül başıma (veya küller başına).

꼵ül başıma (veya 꼶üller başı꼴a).

4361. Kül öksüz.

꼵ül 꼢süz.

4362. Kül turap olmak.

꼵ünturab olm꼁g.

4363. Kül ufak olmak (veya etmek).

꼵ül uf꼁g olm꼁g (veya etmek).

4364. Kül yutmak.

꼵ül yudm꼁g.

4365. Külhancının beyliği hamamcılık.

꼵ül꼲ancını꼴 beyl꼒 꼰꼁mamcılıg.

4366. Küllendi köz, tükendi söz; kalkın siz, yatacağız biz.

꼵üllendi 꼶öz; tü꼲endi söz; k꼃꼴 siz; yatıcıg biz.

4367. Külli min ayıbından özge bir de topuk çalması var.

꼵ülli min 꼁yibinden özge bi de topug çalması var.

4368. Küp küllük, meydan birlik.

꼵üb, 꼶üllüg, m꼐ydan billig.

4369. Küp uçuran.

꼵üb uçuran.

4370. Küpe binip kamçıyı eline almak.

꼵üp'e binib g꼁mçiy eline alm꼁g.

4371. Kürkü kürküne dönmek.

꼵ür꼲ü 꼶ür꼲üne dönmeg.

4372. Kürküm, külahım olsun; yeminim dünyada kalsın.

꼵ür꼲üm, 꼶ül꼁꼲ım ossu꼴; y꼐minim dü꼴yada gassı꼴.

4373. Kürkünden ayıp mı oluyor?

꼵ür꼲ü꼴den 꼁yib mi oliy?

4374. Kürt'ün aklı ya kaçarken, ya sıçarken gelir.

꼵ürd'ü꼴 꼁glı ya gaç꼘y꼲an, ya sıç꼘y꼲an gelir.

4375. Kürt'ün armağanı bir çiğnem sakız.

꼵ürd'ü꼴 꼁rm꼃nı bi ç꼐ynem sa꼲ız.

4376. Kürt'ün ayranı çok olursa yüzüne, gözüne bulaştırır.

꼵ürd'ü꼴 ayranı çog olursa yüzüne, gözüne bulaşdırır.

4377. Küsen küsbe yesin.

꼵üsen 꼶üsbe yisi꼴.

4378. Küsene küspe, sonraya kalana kap suyu.

꼵üsene 꼶üsbe, s꼠niya galana gab suyu.

4379. Küsersen küsbe ye, doymazsan Halep'te habbe ye.

꼵üserse꼴 꼶üsbe yi, doymassa꼴 꼩꼁lep'de 꼰꼁bbe yi.

4380. Küsmeye doyurmak.

꼵üsmiye doyurm꼁g.

4381. Küşneli ahır.

꼵üşneli 꼁꼲ır.

4382. Küt olmak.

꼵üt olm꼁g.

4383. Kütüğüne balta değmemek (veya değmek).

꼵üt꼢ne palta deymemeg (veya deymeg).

4384. La yorum.

La y꼠rum.

4385. Laf atmak.

Laf adm꼁g.

- Onu꼴 sözüne aldırış 꼐dme꼴, inanma꼴; durmadan laf atar.

4386. Lafı çiğnemek.

Lafı ç꼐ynemeg.

4387. Lafı sündürmek.

Lafı sündürmeg.

4388. Lafını unutma, derdini unut.

Laf꼒 unudma, derd꼒 unud.

4389. Lahanayı nerde yedi isen git osuruğunu da orada osur.

Lahan꼐y n꼐rde yidiyse꼴 g꼐d osur꼠nu da orada osur.

4390. Laklakı şakşakı.

L꼁gl꼁꼲ı ş꼁gş꼁꼲ı.

4391. Langir lingir etmek.

L꼁꼴gir li꼴gir 꼐dmeg.

4392. Lap bastı.

Lab basdı.

- Filan y꼐re d꼦r g꼐ddig, gızı h꼐ç b꼈nmedim; labbasdını꼴 biri!

4393. Lati lokumu.

L꼂ti lo꼲umu.

4394. Lâzım değil it yesin o ciğeri.

İlazım d꼈l id yisi꼴 o ciyeri.

4395. Leb leb dökülmek.

Leb leb dö꼶ülmeg.

4396. Leblebiden nem kapmak.

Leblebiden lem gabm꼁g.

4397. Leblebiyle melengiş, herkes kendini beğenmiş.

Leblebiynen mele꼴giş, her꼶eş gennini b꼈nmiş.

4398. Lılım ağzı.

Lılım 꼃zı.

4399. Lig lig dağının tepesi.

Lig lig d꼃ğnı꼴 depesi.

4400. Lin lin gezmek.

Li꼴 li꼴 gezmeg.

- Li꼴 li꼴 gezec꼈꼴e gel otur da iş꼈 b꼁g!

4401. Lokma sökmek.

Logma sögmeg.

4402. Lorunu, peynirini görmemek.

Lorunu, p꼐ndirini görmemeg.

- Bır꼁꼲ı꼴 o adamı b꼃 s꼢leme꼴! O'꼁der çile çegdim, ac yaddım, genni bu 꼰꼁lımı bild꼒 꼰꼁lda az bi yardımda bulunmadı, yaralı b꼁rm꼃ma işemedi bile. Ben onu꼴 lorunu da p꼐ndirini de görmedim.

4403. Löç kurmak.

Löc gurm꼁g.

4404. Macat etmek (veya olmak).

Macad 꼐dmeg (veya olm꼁g).

- M꼁med'nen geçen gün s꼁hrede güleşmiye başladım, maşallah dev 꼶imi biri. B꼁c꼃mdan duddo 꼶imi sırtımı y꼐re çaldı; gımıldiyamadım, 꼐ylece galdım! Herif beni resmen macad 꼐ddi!

4405. Maddası marazı gelmek.

Maddası marazı gelmeg.

4406. Madem eşeksin, öyleyse gönüllüsün semere.

Madem eşşegsi꼴, 꼐yl꼐yse gö꼴üllüsü꼴 semere.

4407. Madem körsün, öyleyse burnunun ucuna kandil tak.

Madem 꼶örsü꼴, 꼐yl꼐yse bunn꼘꼴 ucuna g꼁ndil d꼁g.

4408. Maden olan yerde ot bitmez.

M꼁den olan y꼐rde od bidmez.

4409. Mağaza bebeği.

M꼃zan beb꼈.

- Şügriye'ni꼴 bi beb꼈 var 꼲ı görme! Allah övmüş de yaradmış; s꼁꼴꼲ı 꼁ynen bi m꼃zan beb꼈.

4410. Mahalle çırası.

M꼃lle çırası.

4411. Mahalle uşağı.

M꼃lle uş꼃.

4412. Mahalle yanarken kel saçını tarar.

M꼃lle yaniy꼲ana 꼶el saçını darar.

4413. Mahey'in ezanı okunurken.

M꼁h꼐y'i꼴 ezeni o꼲uniy꼲an.

4414. Mahfelli şerif devesi gibi sallanmak.

M꼁hmil-i ş꼐rif devesi 꼶imi sallanm꼁g.

4415. Mahkemede dayım olsun, dış kapıda yerim olsun.

M꼃hgemede dayım ossu꼴, dış gapıda y꼐rim ossu꼴.

4416. Mahşer tilkisi gibi meydanda gezmek.

M꼁hşer dil꼲isi 꼶imi m꼐ydanda gezmeg.

4417. Mal buldu kararını, tellal bilmez zararını.

Mal buldu g꼁ralını, dellal bilmez zeralını.

4418. Mal bulmuş abtala dönmek.

Mal bulmuş abdala dönmeg.

4419. Mal, mala karıştı, can, cana karıştı.

Mal, mala garışdı, can, cana garışdı.

4420. Mal mı tatlı, bal mı tatlı?

Mal mı dadlı, bal mı dadlı?

4421. Mal ortaklık olsun, gişi ortaklık olmasın.

Mal ort꼁glıg ossu꼴, gişi ort꼁glıg olması꼴.

4422. Mal sahibi, kâr sahibi.

Mal s꼃bi, 꼶ar s꼃bi.

4423. Mal sahibi razı, miyenci razı değil.

Mal s꼃bi ırazı, m꼈nci ırazı d꼈l.

4424. Malı ile malamat olmak.

Malıynan malamad olm꼁g.

4425. Malı malsınmak.

Malı malsınm꼁g.

4426. Malı olmayan malın kıymetini bilmez.

Malı olmiyan malı꼴 gıymadını bilmez.

4427. Malım çok, karnım aç.

Malım çog, gannım ac.

4428. Malım mülküm, samur kürküm nerde?

Malım, mül꼲üm, samır 꼶ür꼲üm n꼐rede?

4429. Malın altı mayalı.

Malı꼴 altı mayalı.

4430. Malın mayası içinde (veya bozuk).

Malı꼴 mayası içinde (veya pozug).

4431. Malını ayağının altına almak.

Malını 꼁y꼃nı꼴 altına alm꼁g.

4432. Malını it, bağrını bit yemek.

Malını id, bargını bid yimeg.

4433. Mallı gelin, gamlı gelin; malsız gelin, gamsız gelin.

Mallı gelin, g꼁mlı gelin; malsız gelin, g꼁msiz gelin.

4434. Mallı manik.

Mallı manig.

4435. Mama çiço.

Mama çiço.

4436. Mamuru mest etmek.

M꼁muru mesd 꼐dmeg.

Bir işi, şeyi yapayım, başarayım derken aksilikle aksini yapmak, düşündüğüne, yapacağına elinde olmayarak veya iyi olması için çabaladığı halde tersi olmak.

4437. Mana mana oynatmak.

Mana mana oynadm꼁g.

4438. Mangal kadar yüreği olmak.

M꼁꼴gal g꼁der yür꼈 olm꼁g.

4439. Mangala tahtası değil bayram haftası.

M꼁꼴gala t꼁gdası d꼈l bayram 꼰꼁fdası.

4440. Mangır leblebi ile avunmak.

M꼁꼴gır leblebiynen avınm꼁g.

4441. Mangır metelik yığmak.

M꼁꼴gır metelig y꼖m꼁g.

4442. Mantoyu başına alıp, kolunu yüzüne örtüp komşu gezmek.

Mantoyu başına alıb, golunu yüzüne örtüb gonşu gezmeg.

4443. Maaracını bulmak (veya bulmamak).

M꼃racını bulm꼁g (veya bulm꼁m꼁g).

4444. Marazını vermek.

Marazını v꼐rmeg.

4445. Marda pazar.

Marda bazar.

4446. Mart buzağısı gibi bakmak.

Mard buz꼃sı 꼶imi b꼁gm꼁g.

4447. Mart götüne parmağım, dingildesin oğlağım.

Mard götüne barm꼃m, di꼴gildesi꼴 꼠l꼃m.

4448. Mart soğuğu yere kor gibi, insana kar gibi.

Mard s꼠gu y꼐re gor 꼶imi, insana gar 꼶imi.

4449. Marul kesatlığı.

Marıl 꼶esadl꼒.

4450. Marul yaprağı gibi para harcamak.

Marıl y꼁rp꼃 꼶imi para 꼲arc꼁m꼁g.

- Acı 꼃m 꼁rab꼐y birez yavaş sür, şu s꼃dli golumuzu da dışarı çı꼲ar꼁g, g꼐dib abdal m꼃llesinden de bi zurn꼐ynan bi davılı bul꼁g, Başgaragol'dan Şara꼶üsdüy'꼃der bi 꼶꼐yf꼐deg. Her꼶eş marıl y꼁rp꼃 꼶imi para 꼲arcad꼒mızı görsü꼴.

4451. Maslak yıkıldı, itler dağıldı.

M꼁sl꼁g yı꼲ıldı, idler d꼃ldı.