background

GAZİANTEP'TE SÖYLENEN

DEYİMLER

Deyimler

İçeriklerin izah ve detayları kitaptadır.

4802. Öfkelenince hemen al kilimin ucundan tutmak.

꼡꼲elend꼒 꼶imi hemen al 꼶ilimi꼴 ucundan dudm꼁g.

4803. Öfkelenme yok, benim anam avrat.

Öy꼲elenme yog, denim anam avrad.

4804. Öğün öğün.

꼡n 꼢n.

4805. Öğütünü özünden almak.

꼡dünü özünden alm꼁g.

4806. Ökçesi yer tutmak.

Ögcesi y꼐r dudm꼁g.

- O da evveli n꼐ydi 꼲ine? B꼁rıgnan, ç꼁rıgnan her꼶eşi hösdürdü, ögcesi y꼐r duddu da şindilig gonuşiy!
4807. Öksüz aşı.

꼡süz aşı.

4808. Öksüz doyuran.

꼡süz doyuran.

4809. Öksüzün örenliğe bir esvabı var.

꼡süzü꼴 örenn꼒 bi asbabı var.

4810. Öküz büyür, gönü küçülür.

Ö꼶üz b꼢r, gönü güccülür.

4811. Öküz mayısı gibi kat kat aklı olmak.

Ö꼶üz mayısı 꼶imi gad gad 꼁glı olm꼁g.

4812. Öküz öldü, ortaklık sındı.

Ö꼶üz öldü, ort꼁glıg sındı.

4813. Öküzü boynuzundan yakalamak.

Ö꼶üzü buynuzundan y꼁꼲al꼁m꼁g.

4814. Öküzüm büyük olsun da çifte yürümesin.

Ö꼶üzüm b꼢g ossu꼴 da çüte y꼐rimesi꼴.

4815. Ölbe kapağı gibi geçirmek.

Ölbe g꼁p꼃 꼶imi geçirmeg.

4816. Ölbede, torbada ne varsa meydana dökmek.

Ölbede, torbada ne varsa m꼐ydana dögmeg.

4817. Ölbeyi, torbayı ortaya boşaltmak.

Ölb꼐y, torb꼐y ortiya boşadm꼁g.

4818. Ölçüp, dökmek.

Ölçüb, dögmeg.

4819. Ölçüsüz, törpüsüz.

Ölçüsüz, dörpüsüz.

4820. Öldü bir çakal, gözü havaya bakar.

Öldü bi ç꼁꼲al, gözü haviya b꼁꼲ar.

4821. Öldüğü değil bir de koz ağacından tabut ister.

Öld꼢 d꼈l bi de goz 꼃cından tapıd isder.

4822. Öle dirile gitmek (veya gelmek).

Öle dirile g꼐dmeg (veya gelmeg).

4823. Ölecek ölecek de rızkını topluyor.

Ölücü ölücü de ırızgını topl꼐y.

4824. Ölen ölmüş, kalan kalmış.

Ölen ölmüş, galan galmış.

4825. Ölme bayılmaya benzemez.

Ölme bayınmiya be꼴zemez.

4826. Ölme eşeğim ölme çayır çimen geliyor.

Ölme eşş꼈m ölme çayır çimen geliy.

4827. Ölmem diyen övünsün.

Ölmem d꼐yen övünsü꼴.

4828. Ölmüş eşek arıyor ki nalını söke.

Ölmüş eşşeg ar꼐y 꼲ına nalını sö꼶e.

4829. Ölmüşüz de ağlayanımız yokmuş.

Ölmüşüg de 꼃liyanımız yogmuş.

4830. Ölü bizim, Allah rahmet eyleye.

Ölü bizim, Allah r꼁hmed 꼐yliye.

4831. Ölü bohçası.

Ölü bogcası.

4832. Ölü evine gider hem ağlarız, hem de başımızı bağlarız.

Ölü evine g꼐der hemin 꼃larıg, hemin de başımızı b꼃larıg.

4833. Ölü evinin ağıtçısı, düğün evinin zılgıtçısı.

Ölü evini꼴 꼁gıdcısı, d꼦n evini꼴 zılgıdcısı.

4834. Ölü götüne dönmek.

Ölü götüne dönmeg.

4835. Ölüden diri haber.

Ölüden diri 꼰꼁ber.

4836. Ölüden kefen soymak.

Ölüden kefen soymak.

4837. Ölüden şeytan da elini çeker.

Ölüden ş꼐ytan da elini çe꼲er.

4838. Ölüler, dünyadakilerin hep helva, ekmek yediğini sanır.

Ölüler, dünyad꼃ları꼴 heb 꼰꼁vla, egmeg yid꼒ni sanar.

4839. Ölülerin de el kaldırması.

Ölüleri꼴 de el galdırması.

4840. Ölüler kalkmazlarmış ki diriler yerimizi alır diye.

Ölüler k꼁gmazlarmış 꼲ı diriler y꼐rimizi alır d꼐yn.

4841. Ölüleri hallederken dirileri unutmuşlar.

Ölüleri 꼰꼁ll꼐diy꼲ene dirileri unudmuşlar.

4842. Ölüm Allah'ın emri.

Ölüm Allah'ı꼴 emri.

4843. Ölüm altın mükebbe.

Ölüm altın mü꼶ebbe.

4844. Ölüm mü ağır, gurbet mi ağır?

Ölüm mü 꼃r, gurbed mi 꼃r?

4845. Ölümden öte köy yok.

Ölümden öte 꼶öv yog.

4846. Ölüme ağlayasın.

Ölüme 꼃liyası꼴.

4847. Ölümlük dirimlik.

Ölümlüg dirimlig.

4848. Ölümü göresin.

Ölümü göresi꼴.

4849. Ölün ölüme, dirin dirime.

Ölü꼴 ölüme, diri꼴 dirime.

4850. Ölüp, dirilip yapmak.

Ölüb, dirilib yabm꼁g.

4851. Ölüp ölüp dirilmek.

Ölüb ölüb dirilmeg.

4852. Ölür de iti başıma adam sayarlar.

Ölür de iti başıma adam sayallar.

4853. Ölürken çok yorgan parçalamak.

Ölüy꼲ene çog yorgan parçal꼁m꼁g.

- Y꼠rum o adam çog gişini꼴 egm꼈nnen oynadı, y꼐timneri꼴 mallarını üsdüne geçirib s꼃blendi, alışv꼐riş yabdıglarını꼴 ç꼠nu꼴 zerall꼒na sebeb oldu. O adam var ya! S꼢lemedi d꼐me꼴 öliy꼲ene çog yorgan, döşeg parçalar!
4854. Ölüsü gömülmez.

Ölüsü gömülmez.

4855. Ölüsü gözsüz eder, dirisi yüzsüz eder.

Ölüsü gössüz 꼐der, dirisi yüssüz 꼐der.

4856. Ölüyorum, ölüyorum korkarım; öldüm kimden korkarım.

Ölüym, ölüym gor꼲arım; öldüm 꼶imden gor꼲arım.

4857. Ölüyü çok yıkarsan sıçağan edersin.

Ölüy çog yursa꼴 sıç꼃n 꼐dersi꼴.

4858. Ömrümde sevmezdim Arap'ı, Kürt'ü; getirdi çadırı karşıma kurdu.

Ömrümde s꼈mezdim 꼄rab'ı, Kürd'ü; getirdi çadırı garşıma gurdu.

4859. Ömrümün baltası.

Ömrümü꼴 paltası.

4860. Ömrünü gününü yimek.

Ömrünü gününü yimeg.

4861. Ömür ömüre sürmek.

Ömür ömüre sürmek.

4862. Ön eteğine basarak gitmek.

Ön et꼈ne bas꼁r꼁g g꼐dmeg.

- Fürd꼢s d꼈zeni꼴 yaşı 꼐p꼐y var h꼂! B꼁gsana꼴 b꼐lini eyib basdoniynan, ön et꼈ne de bas꼁r꼁g g꼐diy!
- Bu gadın n'꼃der sünefe, pasbal g꼐yinişli biri b꼐yle! G꼐yd꼒ni꼴 h꼐çbirinde de꼴ge, gözellig yog. Bol g꼐ym꼐ynen modiya uy꼁c꼃nı bell꼐y. Gameti de ergi old꼠 uçun uzun etrgnen y꼐riyem꼐y, anca ön et꼈ne basa basa g꼐diy.
4863. Önce akıl, sonra para.

Önce 꼁꼲ıl, s꼠na para.

4864. Öndeş olmak.

Öndeş olm꼁g.

4865. Öneğe gelmek.

Ön꼈 gelmeg.

4866. Önü gelip, sonu gelmemek.

Önü gelip, sonu gelmemek.

4867. Önü kavurga kavurup arkası harman savurmak.

Önü gavırga gavırıb 꼁r꼲ası 꼲arnan savırm꼁g.

4868. Önüne aşı koyup, altına taşı koymak.

Önüne aşı goyb, altına daşı goym꼁g.

4869. Önüne deşelemek.

Önüne deşelemeg.

4870. Önüne geleni kapıp, arkasına geleni tepmek.

Önüne geleni gapıb, 꼁r꼲asına geleni debmeg.

4871. Önünü, arkasını düşünmemek.

Önünü, 꼁r꼲asını düşünmemeg.

4872. Öpüş çalmaktan bıkmamak.

Öpüş çalm꼁gdan bıgm꼁m꼁g.

4873. Ör hazvel ateşi gibi.

꼡r 꼲꼁zvel ataş 꼶imi.

4874. Ördek değilim, kaz değilim; ne işim var topuğumu geçen suda?

Ördeg d꼈lim, gaz d꼈lim; ne işim var top꼠mu geçen suda?

4875. Ört kazanın kapağını kalırsa sende kalsın; aç kazanın kapağını kalanı ile karnın doysun.

Örd gazanı꼴 g꼁p꼃nı galırsa sende gassı꼴; ac gazanı꼴 g꼁p꼃nı galaniynan gannı꼴 doysu꼴.

4876. Öte mahallesi boş olmak.

Öte m꼃llesi boş olm꼁g.

4877. Öteki eli kiraya mı gitmek.

Öt꼈 eli 꼶iriya mı g꼐dmeg.

4878. Övünme çördük, seni de gördük.

꼡vnme çördüg, seni de gördüg.

4879. Övünü, tayını bellisiz olmak.

꼡vnü, tayını bellisiz olm꼁g.

4880. Övünü, tayını kendisinden gelmek.

Övünü, tayını genninden gelmeg.

- B꼁g 꼁r꼲adaşım! Bizim elimizde kazan꼁c꼁g, gannımızı doyur꼁c꼁g mesl꼈miz var. N꼐rde oss꼁g gannımızı doyururug. Onu꼴 꼃zını꼴 go꼲usunu çe꼲ib işine "꼐yvallah" 꼐dec꼈mize egmeg paramızı başga y꼐rden gazanırıg. Övünümüz, tayınımız genninden gelm꼐y ya!
4881. Öyle bir libas ki sanki iğneler batmamış.

꼉yle bi libas 꼲ı s꼁꼴꼲ı inneler badmamış.

4882. Öyle bir yalan söyle ki iki duyan bir yüzüne tükürsün.

꼉yle bi yalan s꼢le 꼲i i꼶i duyan bi yüz꼈 tü꼲ürsü꼴.

4883. Öyle değil mi?

Eld꼈 mi?

- 꼱anı geçen 꼰꼁fda꼶i b꼢n꼶'ündü. Söz v꼐rdiydi꼴 hepimizi Cüm꼁 günü g꼁v꼁gl꼂 s꼁hriye götürücüydü꼴, el d꼈 mi?
4884. Öyle şeylerde tefi, tarağı olmamak.

꼉yle ş꼐ylerde defi, d꼁r꼃 olm꼁m꼁g.

4885. Özü dövmemek.

Özü d꼢memeg.

- Ald꼒꼴 gumaşdan s꼃 bi manto di꼲iym d꼐ym amma 꼰꼃 mod꼐le uy꼁c꼃na g꼁ral v꼐rem꼐ym. Şindi gumaşı 꼶esersem digd꼒m 꼶imi heder 꼐derim d꼐yn gor꼲iym, özüm dövm꼐y!
- Biliym eli꼴d꼈 iş hemin zeman꼒, hemin de ince işcilig isd꼐y. Bu sı꼰ışıgl꼒n arasında s꼃 bi de benim işimi sı꼰ışdır d꼐miye özüm dövm꼐y.
4886. Özü yufka.

Özü yu꼲a.

4887. Özüme de bir ölüm.

Özüme de bi ölüm.

4888. Paaç eve gelenece ekmek biter; herif yola gelenece ömür biter.

P꼃c eve gelen'꼃der egmeg biter; herif yola gelen'꼃der ömür biter.

4889. Pabucu dama atılmak.

Pabıcı dama atılm꼁g.

4890. Pabucuna taş kaçmak.

Pabıcına daş gaşm꼁g.

4891. Pabucunun teki bir yerde kalmak.

Pabıcını꼴 te꼲i bi y꼐rde galm꼁g.

- Bizi ziyared 꼐de 꼐de s꼁꼴꼲ı pabıciy꼴 te꼲i burda mı galdı? Bur꼐y 꼐l görme, her zeman gapımız s꼃 açıg.
4892. Pabuç kadar dili olmak.

Pabuç kadar dili olmak.

4893. Paçasının arasından yemeye alışmak.

Paçasını꼴 arasından yimiye alışm꼁g.

4894. Padişahın baş kütüğünde kayıtlı (veya yazılı).

Padişahı꼴 baş 꼶üt꼢nde g꼁yıdlı (veya yazılı).

- O, 꼲oşa g꼐dmiyen bu işleri her zeman yapar; yabdıglarından ötürü 꼰꼐c de g꼁ribseme꼴. Hepimiz biliyg evel Allah bu 꼰꼁llariynan padişa꼲ı꼴 bile baş 꼶üt꼢nde g꼁yidli.
4895. Padişahın hazinesine girse taşakları bakır çıkmak.

Padişa꼲ı꼴 꼰꼁zinesi꼴e girse d꼁şş꼁gları b꼁꼲ır çıgm꼁g.

4896. Padişahın püsküllü oğlağı.

Padişa꼲ı꼴 püsgüllü 꼠l꼃.

- N꼈n sıra꼴a, önü꼴d꼈ne razı olm꼐yb başgalarını꼴 yiyeceglerine höcüm 꼐diysi꼴; sen padişa꼲ı꼴 püsgüllü 꼠l꼃 mısı꼴?
4897. Pafpafçılık etmek.

Pafpafcılıg 꼐dmeg.

- 꼙lum b꼁g! Onun pafpafcıl꼒nı yabma. Onu꼴 ne old꼠nu her꼶eş biliy; sona sen 꼐l 꼁leme irezil olursu꼴.
4898. Pafpafçıya yarım ekmek, o da karnını doyurmaz.

Pafpafciya yarım egmeg, o da gannını doyurmaz.

4899. Pamuk yansın keyif olsun.

Pambıg yansı꼴 꼶꼐yf ossu꼴.

- Onnan h꼐ç selamlaşma꼴 bile. Onu꼴 bütün 꼰꼁yadı, gazancı, yaşaması bedavacılıgdan. Teg düşünd꼢 pambıg yansı꼴 꼶꼐yf ossu꼴.
4900. Pamukla boğazlama.

Pambıgnan b꼂zlama.

- 꼱anı sen 꼰꼁꼰ımızı ar꼐ccı꼴, paramızı alıb da işimizi s꼁vs꼁gliyana m꼃gg꼁g yabdırıciydı꼴? Teg yabd꼒꼴 yanımızda ona birez zavıllama oldu. Onu s꼁꼴꼲ı pambıgnan b꼂zladı꼴 göründü꼴 o 꼁der! Başga bi ş꼐y yabmadı꼴 꼰ı!
4901. Pancarlı aşa yoğurt dökmek.

Pancarlı aşa y꼠rd dögmeg.

4902. Para evliyayı bile azdırır.

Para evliy꼐y bileme azdırır.

4903. Para isteme benden, buz gibi olurum senden.

Para isdeme benden, bus 꼶imi olurum senden.

4904. Para sesi, su sesi, avrat sesi.

Para sesi, su sesi, avrad sesi.

4905. Para veren altın bulsun.

Para v꼐ren altın bussu꼴.

4906. Param çoktu da satın mı aldım?

Param çogdu da satın m'aldım?

4907. Paran varsa oğluna git, halin varsa kızına git, aklın varsa evine git.

Para꼴 varsa 꼠l꼂 g꼐d, 꼰꼁lı꼴 varsa gız꼂 g꼐d, 꼁glı꼴 varsa ev꼈 g꼐d.

4908. Paranın tuncuna, adamın piçine kalmak.

Paranı꼴 tucuna, adamı꼴 picine galm꼁g.

4909. Parası böğrünü mü delmek?

Parası börgünü mü delmeg?

4910. Parası çangala çalınmak.

Parası ç꼁꼴gala çalınm꼁g.

- Bu yıl꼲ı toplad꼒mız malı götürüb filan adama saddım. Parasını bi 꼰꼁fda s꼠na v꼐riym d꼐di. Aha bi ay oldu d꼃 v꼐rmedi. B꼢n sebah, b꼢n seb꼁h d꼐yn duriy. Param ç꼁꼴gala çalındı.
4911. Parası çoksa boka verip yemek.

Parası çogsa bo꼲a v꼐rib yimeg.

- Şurda şunu aldım, burda bunu aldım, filanı꼴 da parası çı꼲ışmadı onu꼴꼲unu da ben v꼐rdim, öt꼈ni꼴 de m꼃sim m꼃sim b꼁gmasına dayanam꼐yb c꼐bine 꼲ısl꼐yn şu'꼁der para goydum. Size de v꼐riym mi?

- G꼐d 꼠lum g꼐d! Bu'꼁der para꼴 çogsa g꼐d bo꼲a v꼐r de yi!

4912. Parası olmadan harcamak.

Parası olmadan 꼲arc꼁m꼁g.

4913. Parası olmayanın hatırı olmaz.

Parası olmiyanı꼴 꼰꼁tiri olmaz.

4914. Parasızlıktan it kırkmak.

Parasızlıgdan id gırbm꼁g.

4915. Parayı paraya vermek, parayı araya vermemek.

Par꼐y pariya v꼐rmeg, par꼐y ariya v꼐rmemeg.

4916. Parayı sellif etmek.

Par꼐y s꼐llif 꼐dmeg.

4917. Parayı sokakta mı süpürmek?

Par꼐y so꼰꼁gda mı süpürmeg?

4918. Parlak göstermek.

P꼁rl꼁g gösdedmeg.

4919. Parmağa bulaşmaz sarhoş.

B꼁rm꼃 bulaşmaz ser꼲oş.

4920. Parmağım kör gözüne.

B꼁rm꼃m 꼶ör göz꼈.

4921. Parmak arasından bırakmak.

B꼁rm꼁g arasından bır꼁gm꼁g.

4922. Parmak hesabı göstermek.

B꼁rm꼁g 꼰꼁sabı gösdedmeg.

4923. Patlamaya hazır kurulu tüfek.

Padlamiya 꼰꼁zır, gurulu tüfeg.

4924. Patlıcan delisi.

Balcan delisi.

4925. Patlıcanla, kabakla mı konuşmak?

Balcannan, g꼁b꼃nan mı gonuşm꼁g?

- Garşı꼴d꼃na 꼐yi digg꼁d 꼐d! Onu꼴 s꼢lediglerini 꼐yi di꼴ne, s꼃 çog faydalı olur. Digg꼁d 꼐d balcannan, g꼁b꼃nan gonuşm꼐y꼴 h꼂!
4926. Pay edene pay kalmaz.

Pay 꼐dene pay galmaz.

4927. Pazar uşağı.

Bazar uş꼃.

4928. Pazarbaşı senesi.

Bazarbaşı senesi.

4929. Pazarda pekmez, anası deli kızı gerekmez.

Bazarda begmez, anası deli gızı geregmez.

4930. Pazarlık ateşi.

Bazallıg ataşı.

4931. Pazarlık görmek.

Bazallıg görmeg.

4932. Peh Peh ölüm.

Peh peh ölüm.

4933. Pekmezin küpünü bulmak.

Begmezi꼴 꼶üpünü bulm꼁g.

4934. Penes gibi bozmak.

Penes 꼶imi bozm꼁g.

4935. Perhut düşmek.

Per꼲ud düşmeg.

4936. Persengini bozmamak.

Perse꼴gini bozm꼁m꼁g.

4937. Pestil çalmak kerdiman avrat ister.

Basdıg çalm꼁g 꼶erdiman avrad isder.

4938. Peştalalık etmek.

P꼐şdalalıg 꼐dmeg.

4939. Peştamal ıslandı.

P꼐şdamal ıslandı.

4940. Petek gibi şişmek.

Peteg 꼶imi şişmeg.

4941. Peygamber'in sancağı altında kardeşimsin.

P꼐yg꼁mber'i꼴 s꼁nc꼃 altında gardaşımsı꼴.

4942. Peynir, ekmek; aba, köynek.

P꼐ndir, egmeg; 꼁be 꼶öyneg.

4943. Pılı pırtı eşya.

Pılı pırtı eşya.

4944. Pılı pırtısını toplamak.

Pılı pırtısını tobl꼁m꼁g.

4945. Pınarın gözüne sıçmak.

Pı꼴arı꼴 gözüne sışm꼁g.

4946. Pırnı pırnaya düşmek.

Pırnı pırnıya düşmeg.

4947. Pırt gözüne.

Pırd göz꼈.

4948. Pire itte, bit yiğitte.

Bire idde, bid y꼘dde.

4949. Pireciği devecik etmek (veya yapmak).

Pirec꼒 devecig 꼐dmeg (veya yabm꼁g).

4950. Pirenin topalı gecede kırk yatak dolaşır.

Bireni꼴 topalı g꼐cede gırg y꼁t꼁g dolaşır.

4951. Pirinç pilavını pişir unut, bulgur pilavını pişir yut.

Piric pilovunu bişir unud, burgul pilovunu bişir yud.